Uprawa pszenicy
Pszenica ozima jest najczęściej uprawianym gatunkiem zboża na świecie. Rocznie na świecie sieje się jej w przybliżeniu 220 milionów hektarów.
Wykorzystuje się ją do celów spożywczych, paszowych oraz energetycznych. Pszenica jest najbardziej wymagającą rośliną spośród wszystkich gatunków zbóż. Potrzebuje gleb o min. średniej zawartości składników odżywczych z uregulowanym pH od 5,3 do 7,5 oraz równomiernych opadów przez cały okres wegetacji w ilości 220– 240 mm/m2.
Dobierając odmiany pszenic należy zwrócić uwagę na wiele czynników takich jak klasa bonitacyjna gleby, wspomniany odczyn pH roztworu glebowego, warunki pogodowe w danym regionie oraz przedplon na polu. Ten ostatni wiąże się również z terminem siewu pszenicy np. po kukurydzy i burakach przy normalnym przebiegu pogody siew taki można zaliczyć już jako termin opóźniony. W południowo-zachodnich regionach Polski optymalnym termin wysiewu trwa od 25 września do 16 października, a opóźniony do 25 października. Patrząc jednak na anomalny przebieg pogody na przełomie 2019 i 2020 roku nawet pszenica siana końcem listopada potrafiła się rozkrzewić i dobrze przezimować.
Decydując się na uprawę pszenicy ozimej należy się zastanowić na jakie cele będzie przeznaczone jej ziarno. W zależności od późniejszego zastosowania wyróżnia się grupy pszenic: A – jakościowe, B – chlebowe, C – nie spełniające wymogów jakościowych (paszowe), E – elitarne K – tzw. ciasteczkowe (mało białka, dużo skrobii). Wcześniej wspomniany przedplon ma bardzo duże znaczenie. Najkorzystniejsze warunki do rozwoju rośliny uprawnej pozostawia min. burak, ziemniak, rzepak, groch i inne motylkowe. Niekorzystnie jest uprawiać pszenicę po innych zbożach, szczególnie życie i pszenżycie.
Dobierając odmiany pszenic po tych przedplonach warto zwracać uwagę na zwiększoną odporność na choroby grzybowe, które częściej występują w monokulturach. Z terminem siewu wiąże się również ilość wysiewu na m2 . Przy wczesnym siewie można zaniżyć normę od 220–250 szt./m2 , optymalny termin to 250–280 szt/m2 , natomiast opóźniony siew to 280–360 szt./m2 , a nawet 450 szt./m2 w zależności od odmiany. Przy obliczaniu normy wysiewu należy także wziąć pod uwagę zdolność krzewienia poszczególnych odmian oraz wigor jesienny. Na późniejsze terminy siewów należy wybrać pszenice o silnym wigorze jesiennym jak np. odmiana ASKABAN – nowość w naszej firmie. W doświadczeniach z opóźnionym terminem siewu przewyższała plonem inne badane odmiany.
Ilość wysiewu można wyliczyć z następującego wzoru: Ilość wysiewu [kg/ha] = obsada [szt./m2 ] × MTZ [g] zdolność kiełkowania
Wybierając gatunek pszenicy należy także kierować się zimotrwałością. Niestety ciężko przewidzieć przebieg pogody w okresie jesienno-zimowym podczas zakupu nasion, a nie każda zima może być tak łagodna jak poprzednia. Warto wysiewać pszenicę, która w 9-cio stopniowej skali zimotrwałości ma przynajmniej 4, jak np. PATRAS lub 4,5 – ASKABAN.
