Nornik zwyczajny – jak się go pozbyć z polnych upraw?

Nornik zwyczajny to bardzo groźny szkodnik, który niszczy uprawy ➤ Jak pozbyć się go z pola? ➤ Poznaj sprawdzone metody na walkę z nornikami ➤ Sprawdź!

Norniki zwyczajne (polne) pospolicie nazywane myszami, od lat „towarzyszą” rolnikom. Są jednymi z najgroźniejszych gryzoni, które powodują ogromne straty gospodarcze. Żywią się zielonymi cześciami roślin, korzeniami i bulwami. Ich ulubionym pokarmem są ziarna zbóż i uszkadzają je od kiełkowania, aż do żniw. Jak pozbyć się tego uciążliwego gryzonia?

Jak rozpoznać nornika polnego?

W Polsce nornik zwyczajny (polny) występuje na terenie całego kraju. Preferuje gleby lżejsze, gliniasto-pylaste o dużej zwartości materii organicznej, przewiewne, ciepłe. Na Opolszczyźnie występuje co roku, a w klęskowej ilości, co kilka-kilkanaście lat. Według informacji rolników z południowych powiatów województwa opolskiego zgłoszonych do Opolskiej Izby Rolniczej, podczas minionej wiosny, norniki wyrządziły bardzo duże szkody w uprawach w powiatach: głubczyckim, prudnickim, kędzierzyńsko-kozielskim, nyskim oraz lokalnie w innych powiatach powodując niejednokrotnie przepadek całego plonu. Niektórzy rolnicy przesiewali zmaltretowany rzepak i inne ozime uprawy. W powiecie głubczyckim, z niektórych pól jęczmienia ozimego, zbierano jedynie kępki kłosów. 

Nornik posiada futerko – wierzch szary, spód białawy, stopy jasne. Na zachodzie Polski trafiają się osobniki o szarożółtym, a nawet rudym wierzchu ciała i kremowym spodzie. Długość ciała 90–115 mm, ogona 20–25 mm. Zamieszkuje przede wszystkim pola, łąki, ogrody, nieużytki, skarpy dróg.

 

Gdzie najczęściej występują norniki?

Gryzoń ten jest ruchliwy zarówno w dzień, jak i w nocy, jednak najbardziej przed zachodem i wschodem słońca. W naszych warunkach obserwuje się okresowe wędrówki nornika zwyczajnego związane z uprawą roślin. Część zwierząt zimuje na miedzach, nieużytkach, przydrożnych rowach, łąkach, brzegach lasów. Wiosną osobniki te wędrują z powrotem na pola uprawne i tam zakładają gniazda. Druga, o wiele groźniejsza populacja zwierząt, zimę spędza na polach obsianych rzepakiem ozimym, poplonami ozimymi i zbożami. Ma to związek z ociepleniem klimatu. Na przedwiośniu najszybciej namnażają się w rzepaku ozimym, który jest smacznym – bogatym w składniki pokarmowe jedzeniem, wcześnie zakrywa glebę i chroni je przed drapieżnikami. Po dojrzeniu rzepaku przenoszą się ławami na zboża, w pierwszej kolejności na najwcześniej dojrzewającym jęczmieniu ozimym, a z niego przechodzą na pszenicę, buraki cukrowe, ziemniaki. Szczególnie dobre warunki do letniego rozmnażania się, znajdują na polach z wyrośniętymi samosiewami rzepaku, na niepodoranych ścierniskach i ze źle zagrzebaną słomą zbożową. Również w poplonach ozimych znajduje dobre siedlisko do bytowania.  

Nornik polny żywi się zielonymi częściami roślin, korzeniami, bulwami, a ich ulubionym pokarmem jest ziarno zbóż, nasiona bobowatych. Zboża uszkadza od kiełkowania, aż żniw. W dojrzewającej pszenicy podcinają źdźbła, a nawet wspinają się po nich i ścinają kłosy. Na okopowych żeruje zwykle po żniwach zbożowych do wykopów. Nornik rzadko zjada jedną roślinę w całości, przeważnie uszkadza wiele roślin, tak, że nie nadają się do dalszego przechowywania i tracą wartość handlową. Żeruje także w sadach gdzie obgryza korę młodych drzew i korzonki. Na zimę w gniazdach gromadzi zapasy ziarna zbóż, bulw i korzeni – do 3 kg w norze.

Jak pozbyć się nornika zwyczajnego z pola?

Istnieje kilka sposobów na walkę z gryzoniem – można wykorzystać zarówno metody agrotechniczne, jak i chemiczne. Co ważne, nornika powinni zwalczać wszyscy rolnicy z danej miejscowości, w której ten szkodnik występuje. Wówczas zwiększa się szansa na pozbycie się go z okolicy

Metody agroteczniczne w zwalczaniu nornika polnego

Nornika należy zwalczać przede wszystkim metodami agrotechnicznymi. W pierwszej kolejności należy zadbać o to, aby słoma zbożowa w trakcie omłotu została dokładnie rozrzucona po polu. Po skoszeniu rzepaku, zbóż, bobowatych, należy jak najszybciej zerwać ścierń agregatem uprawowym lub wykonać podorywkę pługiem na głębokość 10–12 cm i za 2–3 tygodnie pole uprawić głębiej, 20–25 cm – co doprowadzi do mechanicznego zniszczonia te gryzoni oraz ich gniazd. Uprawę roli należy wykonywać przy maksymalnej prędkości agregatu uprawowego.

Metody chemiczne w walce z nornikami

Szkodników nie da się całkowicie wyeliminować metodą agrotechniczną, bo część z nich pozostanie na miedzach, skarpach przydrożnych rowów. Do chemicznego zwalczania norników można użyć Ziarno zatrute fosforkiem cynkowym 01 AB do stosowania poza okresem wegetacyjnym (przedwiośnie, późna jesień), zaś poza okresem wegetacyjnym Ratron GL. Preparaty te są toksyczne dla naturalnych wrogów nornika i należy je wsypywać do nor (10–20 ziaren) aplikatorami na głębokość 20 cm. Norniki, podobnie jak pozostałe gryzonie, są zwierzętami inteligientymi i mając do wyboru zielonkę rośliny uprawnej i ziarno zatrute, w pierwszej kolejności będą spożywać żywe rośliny. W rzepaku ozimym pierwsze zwalczanie należy przeprowadzić mniej więcej na początku października, gdy widoczne będą nowe nory. Podobnie należy postąpić w zbożach ozimych. W pierwszej kolejności trucie należy wykonać na obrzeżach pól przy miedzach, obrzeżach. Przy braku śniegu i mrozów w zimie zachodzi potrzeba kilkakrotnego trucia nornika.

W zwalczaniu nornika polnego pomogą jego naturalni wrogowie

Naturalnymi wrogami nornika są drapieżniki: lisy, łasice, ptaki z rodziny jastrzębiowatych (gołębiarz, krogulec, myszołów zwyczajny), sowy (płomykówka, uszatka, puszczyki i inne gatunki), krukowate i inne zwierzęta. Najwięcej mysz zjadają sowy, do 60 sztuk na dobę. Są to bardzo ciekawe ptaki, ponieważ polują od zmierzchu do świtu i wykształciły doskonały słuch oraz latają bezszelestnie. Potrafią zlokalizować najmniejszy szmer wydawany przez nornika w trakcie szukania pożywienia. Aby ułatwić polowanie ptakom drapieżnym polowanie, należy wystawiać tyczki spoczynkowe o wysokości do 4 m na skraju pól, gdzie szkodników zwykle jest najwięcej. Należy pamiętać, że trucie myszy ziarnem zatrutym fosforkiem cynku, w prostej linii prowadzi do zatrucia również jego naturalnych wrogów. 

Autor: dr Władysław Kościelniak, doradca rolny

 

O firmie

Firma AGROAS założona w 1992 r., lider rynku działający w branży kompleksowego zaopatrzenia rolnictwa i obrotu płodami rolnymi, jest jedną z najszybciej rozwijających się firm w regionie. Zasięgiem działania obejmuje Polskę południowo-zachodnią. Zatrudnia blisko 300 pracowników.

Archiwum

Tagi

Polityka prywatności

Aby zapewnić prawidłowe działanie i wygląd niniejszego serwisu oraz aby go stale ulepszać, stosujemy takie technologie jak pliki cookie oraz usługi firm Adobe oraz Google. Ponieważ cenimy Twoją prywatność, prosimy o zgodę na wykorzystanie tych technologii.

Tylko niezbędne
Zgoda na wybrane
Zgoda na wszystkie