Jakie znaczenie dla gleby i roślin ma fosfor?

Fosfor jest niezbędny do ogólnego zdrowia i wigoru wszystkich roślin. Czynniki wzrostu związane bezpośrednio z fosforem to:

• Stymulowanie rozwój korzeni
• Zwiększona wytrzymałość korzeni i łodygi
• Lepsze tworzenie kwiatów i produkcja nasion
• Bardziej wyrównana i wcześniejsza dojrzałość upraw
• Zwiększona zdolność roślin strączkowych do wiązania azotu
• Poprawa jakości plonów
• Zwiększona odporność na choroby roślin
• Wspieranie rozwóju przez cały cykl życia

Fosfor określany jest PIERWIASTKIEM ENERGETYCZNYM wynika to z jego funkcji w roślinie – przyjrzymy się im:

Fosfor jest przyswajalny przez rośliny w całym okresie wegetacji. Wyróżniamy dwa okresy intensywnego pobieranie tego składnika: 1. początek wegetacji, gdy roślina rozpoczyna procesy różnicowania tkanek, w tym budowę korzenia; 2. Okres po kwitnieniu, gdy rozwijają się nasiona, ziarniaki i owoce (ziarna bogate w fosfor charakteryzują się wysoką siłą kiełkowania).

Pobieranie fosforu przez rośliny jest mocno związana z odczynem gleby. Największą efektywność nawożenia fosforem otrzymamy w glebach o odczynie obojętnym. W glebach o odczynie kwaśnym anion fosforowy będzie wchodził w reakcje z kationami gliny i żelaza tworząc niedostępne dla roślin związki, natomiast w glebie o odczynie zasadowym anion fosfory uwstecznia się z wapniem. Układając płodozmian na glebach kwaśnych o niskiej zawartości fosforu w pierwszej kolejności powinniśmy zadbać o odczyn gleby a następnie ( w odpowiednim odstępnie czasu, około 2mce) stosować nawożenie fosforem.

Fosfor jest pierwiastkiem mało mobilnym w glebie, warto jest podać ten składnik jak najbliżej materiału siewnego - aby ułatwić start roślinie np. nawożenie zlokalizowane podczas siewy kukurydzy. Tutaj warto zaznaczyć, iż nie możemy podać zbyt dużej dawki nawozu fosforowego aby nie rozleniwiać systemy korzeniowego. Młody cienki  korzeń powinien wnikać w głąb profilu glebowego w poszukiwaniu składnika pokarmowego.

Kluczowym czynnikiem wpływającym na pobieranie fosforu jest temperatura. Gdy w uprawie kukurydzy temperatura spada poniżej 10°C , nawet na polach bogatych w fosfor możemy zaobserwować symptomy niedoboru tego składnika.

Różne uprawy maja inne zapotrzebowanie na fosfor:

• buraki, rzepak, lucerna, ziemniaki maja duże zapotrzebowanie na fosfor
• kukurydza na kiszonkę, jęczmień, groch, żyto, sorgo charakteryzują się średnimi wymaganiami w stosunku do fosfory,
• mniejsze zapotrzebowanie na fosfor mają: pszenica, soja, słonecznik, owies, kukurydza na ziarno.

Aby sprostać różnym wymaganiom upraw, rolnicy powinni stosować różne rodzaje nawozów fosforowych w różnych dawkach, opartych na zasobności gleby w ten pierwiastek.

Pamiętajmy! Podczas żniw fosfor zawarty w naszych plonach wyjeżdża z pola (gromadzony jest on w ziarnie), dlatego aby nie doprowadzać do zubożenia gleby w ten pierwiastek konieczne jest uzupełnienie fosforu po każdych żniwach.

Nawozy fosforowe należy traktować jako inwestycję, a nie koszt. Gleby ze zdrowym poziomem fosforu zapewniają większy potencjał plonowania w każdym roku. Odbudowanie zaniedbanej ziemi może trwać wiele lat. Mądrą strategią agronomiczną jest dbanie o glebę w każdym w roku, ponieważ jest to „stół pokarmowy” dla upraw.